Môi trường sống của chúng ta đang có những thông số đáng báo động do lượng khí thải ra ngày càng nhiều. Một trong số đó chính là khí thải từ các phương tiện giao thông như ô tô. Vậy khí thải ô tô là gì? Nó ảnh hưởng như thế nào đến môi trường sống của chúng ta. Cùng tìm hiểu về vấn đề này để tìm ra các giải pháp giúp giảm thiểu lượng khí thải của xe ô tô hiệu quả nhất nhé!
Khí thải ô tô là gì?
Đây là thuật ngữ chỉ các khí thoát ra từ xe ô tô như khí lọt, khí xả, khí nhiên liệu bay hơi… Chúng chứa các chất độc như CO, NOx, HC… gây hại cho môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe của con người. Bên cạnh đó, trong khí thải ô tô còn có những hạt cacbon siêu mịn, có thể thẩm thấu sâu vào trong phổi nếu như chúng ta hít vào.
Giải thích khái niệm các loại khí thải ô tô là gì?
Đây đều là những khí được thải ra từ việc đốt cháy nhiên liệu trong buồng đốt của các xe ô tô.
Khí xả
Đây là loại khí thoát ra từ ống xả của ô tô. Khi đốt cháy xăng và diesel thì sẽ sinh ra các khí CO2 và H2O. Nhưng trong thực tế, ngoài 2 chất này còn có HC,Nox nữa do xăng/diesel không cháy hết, trong khí nạp còn có Nitơ nên sẽ tạo ra Nox vì nhiệt độ buồng đốt quá cao.
Khí lọt
Đây là loại khí thoát ra giữa xilanh vào buồng trục khuỷu, chủ yếu là khí chưa cháy.
Nhiên liệu bay hơi
Hiện nay, nhiên liệu sử dụng chủ yếu cho ô tô là xăng, chất này rất dễ bay hơi nên nó có thể thoát ra từ bình chứa nhiên liệu do các khe hở.
Khí CO – Khí thải ô tô là gì
Trong quá trình đốt cháy, do oxi không đủ sẽ tạo ra muội than – một dạng cacbon vô định. Chính cacbon này tác dụng với O2 thiếu tạo ra CO theo phương trình hóa học:
2C + O2 → 2CO
Khi một người hít phải khí CO vào phổi, khí CO sẽ vào máu kết hợp với sắc tố hồng cầu (hemoglobin), tạo ra chất carboxyhemoglobin (HbCO), đẩy dưỡng khí là khí oxi ra khỏi hồng cầu. Do khí CO có ái lực mạnh gấp 200 lần so với O2 trong sắc tố hồng cầu, nên khí O2 bị loại hết ra ngoài, dẫn tới cơ thể bị thiếu O2 gây chết ngạt rất nhanh.
Khí HC
HC được sinh ra trong quá trình đốt cháy không hoàn toàn, cũng như CO. Ngoài ra, khí HC còn sinh ra trong các trường hợp sau:
– Khi nhiệt độ ở khu vực dập lửa thấp, chưa đạt tới nhiệt độ bốc cháy.
– Khí nạp thổi qua trong thời gian lặp của xupap. Hỗn hợp không khí-nhiên liệu càng giàu, càng sinh ra nhiều HC. Hỗn hợp càng nghèo, càng ít sinh ra HC. Lượng HC sinh ra càng trở nên lớn hơn khi hỗn hợp không khí – nhiên liệu quá nghèo, vì nó không cháy được.
Các loại động cơ xăng dầu sẽ sản sinh ra lượng khí hydrocarbons lớn hơn so với các loại động cơ diesel tương đương.
Theo các nghiên cứu y khoa, trong HC có chứa benzen, benzen được phát hiện gây cản trở quá trình sản xuất máu và gây ra bệnh thiếu máu. Ngoài ra, benzen còn được coi là một trong những nguyên nhân gây ung thư và còn có thể gây ra bệnh bạch cầu.
Một số loại khí trong hỗn hợp hydrocarbons còn có thể kết hợp với khí NOx để tạo ra khí ozone, gây ra các bệnh về đường hô hấp, phổi…
Khí NOx – Khí thải ô tô là gì
NOx được sinh ra do nitơ và oxi trong hỗn hợp không khí – nhiên liệu, khi nhiệt độ của buồng đốt tăng cao trên 1800oC. Nhiệt độ của buồng đốt càng cao, lượng NOx sản ra càng nhiều. Khi hỗn hợp không khí – nhiên liệu nghèo, NOx sinh ra nhiều hơn vì tỷ lệ oxi trong hỗn hợp không khí – nhiên liệu cao hơn. Như vậy, lượng NOx được sinh ra tuỳ theo hai yếu tố: nhiệt độ cháy và hàm lượng O2.
N2 + O2 → NOx (NO2,N2,N2O,…)
Hỗn hợp khí NOx có tác hại xấu đến sức khỏe con người, đặc biệt là những người có tiền sử về bệnh hô hấp. Ngoài ra, hỗn hợp khí NOx cũng kết hợp với một số chất khác trong không khí tạo ra khí ozone và các loại tạp chất dạng hạt. Khí NOx cũng được biết đến với nguyên nhân gây ra mưa axit gây hại cho cây cối và đất đai.
Quy định về tiêu chuẩn khí thải ô tô là gì?
Để góp phần hạn chế và kiểm soát được mức độ ô nhiễm môi trường, các quốc gia trên thế giới đều có ban hành các quy định riêng về tiêu chuẩn khí thải, trong đó có khí thải của xe ô tô. Tại Việt Nam, quy định về khí thải của xe ô tô được áp dụng theo Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 6438:2018 từ năm 2021 đến nay, và Tiêu chuẩn Euro 5 được áp dụng từ năm 01/01/2022:
Tiêu chuẩn khí thải ô tô Quốc gia
Tiêu chuẩn khí thải ô tô tại Việt Nam TCVN 6438:2018 đã quy định rõ về giới hạn cho phép tối đa của các thành phần gây ô nhiễm môi trường trong khí do khí thải ôtô gây ra. Bao gồm: CO (% thể tích), HC (ppm một phần triệu thể tích), Lamda (λ), Độ khói (% HSU).
Tiêu chuẩn này hiện đang được phân thành 4 mức độ riêng biệt trong đó cụ thể được gi chi tiết trong bảng bên dưới.
Tiêu chuẩn khí thải ô tô ở mức 2 được áp dụng từ ngày 01/01/2021 đối với những ô tô đang dùng động cơ cháy nén và các động cơ cháy cưỡng bức. Đây là các dòng xe ô tô được sản xuất từ 1999 đến 2008, đời cũ và được quy định như sau:
– Lượng khí CO (%) thải ra trên thể tích không được vượt quá 3.5 g/km (gam trên kilomet).
– HC (ppm thể tích) trung bình khí này thải ra không được vượt quá 800g/km: đối với các động cơ 2 kỳ và không vượt quá 7800g/km, đối với các động cơ đặc biệt thì không được vượt quá 3300g/km.
– Giới hạn về độ khói lớn nhất đối với những xe lắp động cơ do cháy nén sẽ là 60% HSU (% độ khói).
>> Xem thêm
- Khí thải của xe máy có độc không? Quy định về tiêu chuẩn khí thải xe máy
- Khí oxy là gì? Khí oxygen có vai trò gì? Cách đo oxy trong không khí
Tiêu chuẩn khí thải ô tô Euro 5 – Khí thải ô tô là gì
Tháng 04/2021, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Việt Nam đã ban hành thông tư và những quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về các loại khí thải mức 5 (Euro 5 – theo khung chuẩn của Châu Âu) đối với những ô tô sản xuất và lắp ráp, nhập khẩu mới (QCVN 109:2021/BGTVT). Vì vậy, tính từ ngày 01/01/2022, tất cả các xe thuộc nhóm được kể trên sẽ đều phải áp dụng đúng với tiêu chuẩn này.
Các tiêu chí quy định tại tiêu chuẩn khí thải ô tô Euro 5 nghiêm ngặt hơn rất nhiều so với tiêu chuẩn khí thải mức 2. Thắt chặt hơn các giới hạn phân tử của động cơ diesel, và những yêu cầu về các xe sử dụng dầu đều phải được trang bị bộ lọc hạt để đáp ứng được những yêu cầu theo tiêu chuẩn mới.
Đồng thời, Tiêu chuẩn Euro 5 cũng yêu cầu rất khắt khe hơn về giới hạn số lượng cũng như là trọng lượng của các hạt thải. Đặc biệt trong tiêu chuẩn mới này thì các động cơ xăng cũng được áp dụng các giới hạn về khối lượng hạt bụi trong khí thải.
Các biện pháp giúp giảm thiểu khí thải hiệu quả
Nắm rõ được tiêu chuẩn về khí thải ô tô là gì sẽ giúp mọi người lựa chọn được mẫu xe phù hợp để sử dụng. Đồng thời nó cũng góp một phần nhỏ vào nhiệm vụ bảo vệ môi trường sống của chúng ta. Bên cạnh đó, con người cần áp dụng các biện pháp dưới đây để giảm thiểu các khí thải ô tô một cách hiệu quả nhất:
Vệ sinh, thay máy lọc gió động cơ ô tô định kỳ
Sau một thời gian sử dụng thì nhất định hệ thống lọc gió của động cơ ô tô sẽ bám đầy bụi và dẫn tới tắc nghẽn. Dó đó, bạn cần thay bộ lọc gió cho xe định kỳ, vệ sinh thường xuyên để giảm bớt các khí thải độc hại.
Bên cạnh đó, hãy nhớ thay dầu nhớt định kỳ để xe ô tô không tạo ra nhiều khói, khí thải. Bởi dầu bẩn là một trong những nguyên nhân dẫn tới tích tụ các cặn dầu bần và carbon.
Kiểm tra áp suất lốp xe thường xuyên
Áp suất lốp xe thấp sẽ tạo ra lực cản lớn và động cơ cần đốt cháy nhiên liệu nhiều hơn để ô tô chạy bình thường. Điều đó dẫn tới tình trạng xe thải ra môi trường một lượng khí thải nhiều hơn. Còn khi áp suất lốp cao sẽ đảm bảo xe lăn bánh nhanh mà không cần phải tiêu tốn quá nhiều nhiên liệu.
Không chở quá số người/vật dụng quy định – Biện pháp giảm khí thải ô tô là gì
Một khi xe bị quá tải sẽ khiến cho động cơ hoạt động liên tục với công suất lớn hơn và hao tổn nhiên liệu hơn. Đặc biệt là chở quá tải trọng còn làm gia tăng rủi ro nổ lốp xe. Vậy nên hãy chở đúng số người quy định và bỏ bớt đồ quá nặng ở trên xe ra ngoài để đảm bảo xe chạy tốt nhất.
Chọn những dòng xe tiết kiệm nhiên liệu nhất
Để giảm thiểu lượng khí thải ô tô tốt nhất thì việc đơn giản nhất bạn cần làm là mua một chiếc xe ô tô có tính năng tiết kiệm nhiên liệu với một lượng khí thải thấp. Hoặc bạn lựa chọn sử dụng các dòng xe ô tô chạy bằng điện vừa an toàn lại thân thiện với môi trường.
Trên đây là những thông tin liên quan đến khí thải của các loại xe ô tô. Hy vọng qua bài viết, bạn đã biết được khí thải ô tô là gì và mức độ nguy hiểm của nó. Từ đó có cho mình các biện pháp xử lý hiệu quả và sử dụng xe ô tô đúng cách để giảm thiểu khí thải tối đa. Nếu muốn kiểm soát lượng khí thải. Bạn có thể liên hệ với thietbi.us để được tư vấn chọn mua các dòng sản phẩm máy đo khí thải chất lượng, chính hãng và giá tốt nhất thị trường.